Izgubljeni modni artefakti kraljice Drage Obrenović : između aukcijske prodaje i kasnijih scensko-televizijskih evokacija

Abstract

Tragičan kraj kraljice Drage Obrenović reflektovao se na dalji status i recepciju zaostavštine pomoću koje je demonstriran njen vladarski legitimitet i promovisan imidž prve kraljice Srpkinje na prestolu posle kneginje Milice. Aukcijski transfer najvrednijeg dela njenog pokretnog imetka, sačinjenog od luksuznih odevnih predmeta, komada nakita i damskih odlikovanja, bio je u tom smislu jedan od posve neiznenađujućih, ako ne i predvidivih, epiloga Majskog prevrata. Fizičko odsustvo pomenutih dragocenosti, odnosno činjenica da su se, nakon licitacija u londonskom „Kristiju”, 8. decembra 1904, našliu privatnim zbirkama novih vlasnika, uslovili su njihovo zaboravljanje, ali ne i nemogućnost sagledavanja umetničkih, zanatskih i kulturno-istorijskih svojstava bitnih za sredinu iz koje su izmešteni. Po(r)uke o njima, a time i o prvobitnoj vlasnici, ostale su čitljive zahvaljujući verbalno-vizuelnim podsetnicima, ali i estetskom doživljaju, koji su (ne uvek) uverljivim scenografsko-kostimografskim rešenjima posredovali pozorišni komadi i televizijske ekranizacije. Dotične stvaralačkeintervencije se u radu tretiraju kao alternativni prostor pamćenja u sklopu kojeg je za otuđeno nasleđe kraljice Drage nađena ona vrsta interesovanja koja je decenijama nedostajala na nivou zvaničnog, a time i selektivnog, pamćenja.